Afschaffen van de landbouwvrijstelling?

De landbouwvrijstelling is een fiscale regeling waarbij de waardeverandering van grond wordt vrijgesteld van belasting. Het gaat om alle grond waarop men het landbouwbedrijf uitoefent, dus ook de ondergrond van de bedrijfsgebouwen.

Doeltreffend noch doelmatig
Het onderzoeksbureau SEO heeft in januari 2024 een rapport uitgebracht “evaluatie landbouwvrijstelling”. De redenering is dat de landbouwvrijstelling niet doeltreffend en niet doelmatig is en niet gerechtvaardigd kan worden uit het realiseren van eventueel wenselijke neveneffecten. De landbouwvrijstelling geeft een onevenwichtig voordeel aan landbouwers die stoppen met hun bedrijf. Immers andere ondernemers dienen af te rekenen over de stakingswinst van alles wat tot het bedrijf behoort.

De groep landbouwers die hun bedrijfsvoering staakt betreft electoraal een kleine groep. Ook landbouworganisaties en partijen die de landbouw een warm hart toedragen komen vooral op voor de zittende, lees voortzettende landbouwers. Bovendien ontvangen agrariërs die besluiten te stoppen bij verkoop vaak een groot bedrag, wat na aftrek van belasting altijd nog een groot bedrag is.

Mogelijke gevolgen
Wat de gevolgen van het afschaffen van de landbouwvrijstelling zullen zijn is niet helemaal zeker. Overwegingen zouden kunnen zijn:

Het bedrijf alsnog voortzetten omdat anders een groot deel van de opgebouwde winst afvloeit naar de belastingdienst.
Het bedrijf verkopen omdat bijkomende waardestijging belast zal worden en er dan alternatieve beleggingen zijn.
Mogelijk zal er geld uit de markt stromen en daar is eigenlijk niemand bij gebaat. Immers als de grondmarkt zou dalen is er slechts een kleine groep die daarvan profiteert. Dat zijn de nieuwe toetreders met geld. Tot die laatste categorie behoren zeker niet de jonge landbouwers.

Door het afschaffen van de landbouwvrijstelling zal de netto onderpandwaarde dalen.

Een andere bijkomstigheid die grote gevolgen zou kunnen hebben op de grondmarkt is het eventueel aftrekbaar worden van het verlies dat men maakt op grond. Immers als winst belast wordt zou verlies aftrekbaar kunnen worden.

Jos Verschueren

Jos Verschueren is lid van Rentmeesters.nl in de provincie Zeeland